Finansowa wiedza dla każdego

Odsetki za opóźnienia nie mogą mieć dowolnej wysokości

Opóźnienie w spłacie faktury, pożyczki albo innego zobowiązania może mieć wiele negatywnych konsekwencji – zarówno dla samego dłużnika, jak i dla wierzyciela. W takiej sytuacji zaczyna naliczać się odsetki za opóźnienie. Warto jednak pamiętać, że wierzyciel nie może ustalać ich wysokości dowolnie.

Opóźnienie w spłacie zobowiązania

Pożyczka lub kredyt, telefon na abonament, faktura na towary – zawsze należy pamiętać o dotrzymaniu terminów spłaty wynikających z umów. Klient czy kontrahent, który decyduje się na takie zobowiązania, nie powinien przekraczać wskazanych terminów, ponieważ w przeciwnym przypadku może narazić się na poważne konsekwencje.

Wierzyciel, czyli podmiot, któremu należą się pieniądze, w przypadku niedotrzymania spłaty przez dłużnika może skorzystać z prawa do dochodzenia odsetek.

Odsetki te naliczane są za każdy dzień braku spłaty zobowiązania – po terminie zapłaty i jeśli dłużnik nie będzie regulował swojego zobowiązania, mogą urosnąć do naprawdę wysokiej sumy. Należy jednak pamiętać o tym, że odsetki za brak spłaty zobowiązania w wyznaczonym terminie nie mogą być ustalone samodzielnie na dowolnym poziomie. 

Jak ustala się wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie?

Przy ustalaniu wysokości odsetek wierzyciel powinien wziąć pod uwagę tzw. odsetki ustawowe za opóźnienie, czyli ustalone urzędowo: https://kapitalni.org/pl/porady-eksperta/anna-wozniak/odsetki-ustawowe-od-przeterminowanych-zobowiazan-jaka-moze-byc-ich-maksymalna-wysokosc/id/1075

Wysokość tych odsetek określana jest przez Ministra Sprawiedliwości w drodze obwieszczenia, a także powiązana jest ze stopą referencyjną Narodowego Banku Polskiego, która ustalana jest przez Radę Polityki Pieniężnej.

Ustawowe odsetki za opóźnienie dzielą się na:

– odsetki za opóźnienie – najczęściej stosowane w przypadku opóźnień wynikających z umów, na przykład pożyczkowej, kredytowej,

– odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych – dotyczą transakcji pomiędzy przedsiębiorcami, lecz też umów cywilnoprawnych pomiędzy tymi osobami, które nie prowadzą działalności gospodarczej.

W 2020 roku ustawowe odsetki za opóźnienie wynoszą 7% w skali roku. Przepisy określają także maksymalną wysokość odsetek za opóźnienie – nie może ona przekroczyć dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie, czyli 14%.

Z kolei w przypadku opóźnień w transakcjach handlowych wysokość odsetek to 9,5%, gdy dłużnik to podmiot publiczny leczniczy, a także 11,5% w pozostałych przypadkach. 

Wobec tego przy ustalaniu odsetek ustawowych za opóźnienie w spłacie powstałego długu wierzyciel musi wziąć pod uwagę rodzaj odseteki ich maksymalne wartości. Naliczanie odsetek wyższych niż te wskazane w przepisach nie jest zgodne z prawem.